10 پرسش بیپاسخ از دکتر ظریف
تاریخ انتشار: ۲۳ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۹۷۶۸۳۶
خبرگزاری فارس ـ یادداشت ـ امیرحسین ثابتی: دیگر همه می دانند که دکتر ظریف وزیر خارجه سابق ایران روحیه و خلق خاصی دارد و دوست ندارد به سوالات جدی و غیر کلیشه ای درباره عملکردش پاسخ دهد. چون نه حاضر به مناظره با منتقدان برجام درباره عملکردش می شود و نه حتی حاضر است به صورت تک میهمان در یک برنامه زنده تلوزیونی حاضر شود و به سوالاتی چالشی درباره برجام و 8 سال عملکردش در وزارتخارجه پاسخی دهد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
حداقل در سالهای اخیر هیچ کس به خاطر ندارد آقای ظریف حتی یک بار با یک رسانه اصلی منتقد خود گفتگو کرده باشد اما در مقابل بارها با رسانه های هوادار و همسو با خود گفتگوهای مفصلی را انجام داده. جالب آنکه در برخی موارد موضوع گفتگوها و افراد پرسش کننده نیز کوچکترین ارتباطی با موضوع سیاست خارجی نداشته اند؛ از جمله برنامه هایی که ایشان با حضور عادل فردوسی پور یا رضا رشیدپور داشت اما فصل مشترک این برنامه ها یک چیز بود: «همسویی پرسش کننده با آقای ظریف!»
علی ای حال، ما در سالهای گذشته بارها تلاش کردیم تا در برنامه تلوزیونی زنده جهان آرا به عنوان یکی از برنامه های سیاسی، صریح و چالشی صدا و سیما میزبان آقای ظریف باشیم. اما همانطور که پیش بینی می کردیم ایشان تغییر رویه نداد و حاضر به حضور در برنامه برای شکل گیری یک گفتگوی صریح و چالشی نشد؛ به همین خاطر تعدادی از سوالاتی که در نظر داشتم از ایشان بپرسم را همینجا منتشر می کنم تا اولا خوانندگان قضاوت کنند آیا تاکنون آقای ظریف نسبت به این سوالات پاسخ منطقی داده یا خیر و ثانیا اگر ایشان در آینده مجددا در گفتگوهای دورهمی با هوادارانش در کلاب هاوس یا هر جمع دیگری حاضر شد، دوستانشان این سوالات را از ایشان بپرسند، شاید واقعا این سوالات پاسخی دارد و ما نمی دانیم:
1. شما بارها بر خوب بودن برجام تاکید کرده اید. این چه توافق خوبی است که طبق بند 37 آن (مکانیسم ماشه) اگر ایران از نقض عهد طرف مقابل شکایت و تا انتها هم شکایتش را پیگیری کند، تحریم ها علیه خود ایران بر می گردد؟ در تاریخ روابط بین الملل تا به امروز، کدام کشوری چنین موردی را علیه خودش امضا کرده؟
2. سال 92 آقای روحانی و برخی دولتمردان مانند شما گفتند با توافق هسته ای تحریم ها لغو و اقتصاد ایران بهبود پیدا می کند. چرا به یکباره چند سال بعد از اجرای برجام و بعد از اینکه امریکا از آن خارج شد در دی ماه 97 در گفتگو با روزنامه خراسان گفتید اصلا هدف از برجام اقتصادی نبوده است؟ چرا از ابتدا این مساله را بیان نکردید؟ فکر می کنید اگر همان سال 92 صادقانه به مردم گفته می شد هدف از برجام اقتصادی نیست و یک پروژه سیاسی و امنیتی است، اساسا مردم به آقای روحانی رای می دادند؟
3. تا امروز بارها ادعا کردید که در برجام خواست و مطالبات نظام را انجام دادید و خطوط قرمز را هم رعایت کردید اما رهبر انقلاب در 1 فروردین 95 در سخنرانی عمومی خود در مشهد فاش کردند که در برجام بسیاری از خطوط قرمز نظام توسط شما نقض شده و حتی خود شما هم به آیت الله خامنه ای گفته اید که نتوانستید برخی خطوط قرمز را رعایت کنید. لطفا خودتان بفرمایید دقیقا کدام خط قرمز را نتوانستید رعایت کنید و در آن صحبت تاریخی با رهبر انقلاب درباره رعایت نشدن خطوط قرمز چه گفتید؟ و آیا از ایشان به خاطر نقض خطوط قرمز نظام عذرخواهی هم کردید یا خیر؟
4. چرا وقتی که دکتر فواد ایزدی در سال 94 به شما هشدار داد که دولت بعدی امریکا می تواند با یک امضا از برجام خارج شود، این حرف واقع بینانه را رد کرده و تاکید کردید که امریکا نمی تواند این کار را انجام دهد؟ علت خیال پردازی شما در اعتماد به دولت بعدی امریکا چه بود؟
5. در هر دوره که شما در تیم مذاکره کننده حضور داشتید، یکی از اعضای تیم مذاکره کننده به جرم امنیتی یا جاسوسی بازداشت شد. در دولت خاتمی آقای موسویان و در دولت روحانی آقای دری اصفهانی. شما رفتارهای مشکوکی از این افراد در حین مذاکرات دیده بودید؟
6. مهر سال 92 در دانشگاه تهران گفتید امریکا با یک بمب می تواند سیستم دفاعی ایران را از بین ببرد. جدای از اینکه این حرف غلط بود اما آن لحظه که این سخن را گفتید دقیقا پیش خودتان فکر نکردید که به عنوان وزیر خارجه یک کشور نباید چنین حرفی را بزنید؟ فکر نمی کردید که عواقب بیان این حرف توسط وزیر خارجه یک کشور چیست؟ و از آن مهمتر، بعدا که رهبر انقلاب در واکنش به این سخن شما گفتند برای مسئولان تور نظامی برگزار شود تا توانمندی های نظامی کشور را ببینند، آیا شما در این تورها شرکت کردید یا خیر؟ امروز نظرتان درباره پهپهادهای ایرانی و موشک های هایپرسونیک چیست؟
7. بارها از روابط خوب خودتان و سردار شهید حاج قاسم سلیمانی سخن گفته اید. اما چطور رابطه شما با ایشان خوب بوده اما این شهید حاضر نشد خبر سفر بشار اسد به تهران را از قبل به شما اطلاع دهند و همین مساله هم باعث دلخوری شما و استعفا از وزارتخارجه در سال 97 شد؟ سردار سلیمانی شما را چگونه می شناخت که حاضر نبود از قبل چنین خبری را به شما اطلاع دهد؟
8. سردار سلیمانی در اسفند 97 در اجلاسیه کنگره بزرگداشت ۶۵۰۰ شهید استان کرمان در مصلی کرمان گفته بود: «دشمن با توافق برجام دوم می خواهد ریشه جریانهای اسلامی را بخشکاند» به نظر شما ایشان در برجام یک چه خطر و انحرافی را دیده بود که معتقد بود دشمن با برجام دو می خواهد ریشه جریان های اسلامی را از بین ببرد؟
9. حالا که صادقانه بعد از چند سال نظرتان را درباره ترکمانچای اعلام کردید که خیلی هم توافق بدی نبوده و از دید شما قابل دفاع است و همچنین رسما با انتشار یادداشتی اعلام کردید که کلمه سازش نباید بار منفی داشته باشد، صادقانه نظرتان را در باره جدایی بحرین و آرارات و بخش های دیگری از خاک ایران در زمان پهلوی اول و دوم بیان بفرمایید. به نظر شما این اتفاقات نیز مانند ترکمانچای و برجام ناشی از ضرورت و ناچاری بوده و قابل دفاع است؟
10. امروز که اشکالات متعدد برجام مشخص شده و تحریم های بعد از برجام بیش از زمان تحریم های قبل از برجام است، حاضر هستید 100 سکه ای را که به عنوان پاداش این توافق دریافت کردید به بیت المال برگردانید؟
منبع: فارس
کلیدواژه: امیرحسین ثابتی دکتر ظریف سیاست خارجی آقای ظریف خطوط قرمز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۹۷۶۸۳۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
قدرت چانهزنی؛ عامل اصلی تخصیص بودجه
به گزارش قدس خراسان، بر اساس اعلام مرکز پژوهشهای اتاق بازرگانی خراسان رضوی، این استان حدود ۱۰۰ پروژه عمرانی نیمهتمام دارد؛ اما سهم بودجه خراسان رضوی در سال ۱۴۰۳ حدود ۷هزار و ۴۰۰ همت بوده که در مقایسه با کل بودجه عمرانی کشور ۵ درصد تعریف شده است.
آنچه شرایط خراسان رضوی را در کنار مهاجرپذیری، سرانه درآمدی کم و وسعت زیاد، استثنایی میکند، ورود سالانه ۳۰ میلیون زائر ایرانی و ۲میلیون زائر خارجی است؛ اما این پرسش مطرح میشود با توجه به نبود یا کمبود زیرساختهای لازم به ویژه در حوزه زیارت مانند حمل و نقل، تخصیص منابع به استانها در زمان بودجهریزی به چه صورت است و چه اهرمی سبب میشود سهم استانی مانند خراسان رضوی با وجود پروژههای متعدد نیمهکاره به خصوص در حوزه زیارت، کم باشد.
منفعتی که کسری بودجه ایجاد میکند
«پاسخ به این پرسش در سیستم کلانتری تعریف میشود که بررسی آن جایگاه، سهم و میزان دریافت بودجه هر استان را مشخص میکند؛ یعنی این سیستم به هر سمتی حرکت کند، حرکت استانها هم به همان سمت است». کارشناس بررسی بودجه در مجلس شورای اسلامی ضمن طرح این مطلب میگوید: برای فهم بهتر اینکه بودجه چطور تخصیص پیدا میکند ، بهتر است در ابتدا یک تحلیل در مورد ذینفعان کسری بودجه داشته باشیم. کسری بودجه در کشور ما ۳ ذینفع دارد که شامل دولت، مجلس و مردم است که هریک به نوعی از این کسری بودجه سود میبرند.
حمیدرضا فتحی اضافه میکند: وجود کسری بودجه یک راه برای نشان دادن توان و قدرت چانهزنی چه در دولت، چه در مجلس و چه در میان این دو دستگاه با یکدیگر است.
وی در توضیح بیشتر مطلب خود میگوید: وقتی انتخاب نمایندگان در مجلس برای مبنای جغرافیاست، بنابراین طبیعی است هر نماینده تلاش میکند منافع حوزه انتخابیه خود و تحقق وعده داده شده را دنبال کند و در این مسیر قدرت چانهزنی امتیاز دادنها جایگزین مسیر قانونی بودجهریزی میشود.
این کارشناس بودجه ادامه میدهد: قانون درستی برای تخصیص بودجهها داریم؛ اما هیچوقت اجرا نمیشود. وقتی هزینهها بالا میرود، پروژهها در سطح کلان زیاد میشود و شاهد یک مدل رونق اقتصادی هستیم که باعث بهبود کسبوکار میشود و اینگونه مردم در کوتاه مدت ذینفع کسری بودجه هستند. بنابراین باید گفت کسری بودجه در کوتاهمدت به نفع مردم، دولت و مجلس است و مقصر افراد نیستند. سیستم این رفتار را ایجاب میکند تا هر کسی به دنبال سهم بیشتری باشد.
قانون در تخصیص بودجه کارایی ندارد
فتحی خاطرنشان میکند: وقتی بودجه زیاد باشد، عملاً رقابتی برای سهمخواهی وجود ندارد. آنچه سبب میشود همه به دنبال سهمخواهی خود باشند، کمبود و کسری در بودجه است که گرفتن آن برای هر یک از نمایندگان مردم یا هر دستگاه اجرایی نشاندهنده توان آن مجموعه بوده و در نهایت رضایت مردم را به دنبال دارد.
وی با تشریح مسیر بررسی تخصیص بودجهها عنوان میکند: لایحه بودجه توسط دولت به مجلس میرود و در مجلس بودجه کلی و ریزپروژهها در جداول تصویب میشود. پس از آن با تشکیل یک شورا در دولت درباره اینکه به هر پروژه استانی چه میزان پرداخت شود، تصمیمگیری میکنند. در این شورا وزارت اقتصاد و سازمان برنامه و بودجه به صورت شاخص حضور دارند؛ اما محل اصلی تأمین بودجه، خزانه دولت است که تصمیم میگیرد نسبت به عدد تعیین شده در مجلس و شورای گفته شده چه میزان پرداخت داشته باشد و باید تأکید کرد در تمام این مسیر لابی، چانهزنی و تعامل حرف اول را میزند.
کارشناس مسائل بودجه با طرح پرسشی ادامه میدهد: عددی در مجلس برای سازمانی مشخص میشود؛ اما آیا همان عدد مشخص شده به آن سازمان پرداخت میشود؟ پاسخ به این پرسش در بیشتر مواقع مثبت نیست. طبق «قانون تخصیص» سازمان برنامه و بودجه باید بودجهها را به صورت قانونی تخصیص بدهد که این اتفاق هم نمیافتد.
فتحی اضافه میکند: به طور مثال ۵۵۰ میلیارد تومان برای سازمان اداری و استخدامی در سال ۱۴۰۳ تعیین شده است اما ممکن است سازمان برنامه و بودجه این عدد را تخصیص ندهد و عددی بالاتر یا پایینتر مشخص و سپس به خزانه ابلاغ شود.در نهایت باز هم خزانه تصمیم میگیرد بالاتر یا پایینتر از عدد مشخص شده توسط برنامه و بودجه پرداخت کند؛ یعنی آنچه نمایندهها مشخص کردهاند، چندین بار حد میخورد و در این سیستم نیاز استانها چندان مطرح نیست.
ضرورت به روزرسانی امکانسنجی پروژههای عمرانی
وی در تکمیل توضیحات خود میگوید: حالا در این سیستم این پرسش مطرح است که چرا سهم برخی استانها کمتر یا بیشتر میشود؟ پاسخ به این پرسش در قدرت چانهزنی نمایندگان و استانداران، لابی آنان با دولتیها و سایر نمایندگان و طرحهای ارائه شده آنان در مجلس مشخص خواهد شد.
فتحی خاطرنشان میکند: در دولت سیزدهم یک اتفاق خوب، تعریف پروژههای پیشران بوده که اولویت با تکمیل این پروژههاست. بنابراین ممکن است افزایش بودجه یک استان به وجود تعداد پروژههای پیشران آن استان برگردد که موجب افزایش سهم بودجه یک استان خواهد شد.
وی رعایت قانون تخصیص، وجود و ثبت شفافیت در مراحل تعیین تخصیص بودجه، توجه و به روزرسانی مطالعات امکانسنجی پروژههای استانی و کشوری را از راهکارهای مهم حل این مشکلات عنوان میکند و میگوید: در این صورت حتی اگر گرفتن یک بودجه توسط نمایندهای در مسیر لابی و چانهزنی قرار بگیرد، راه مشخصتری داشته و بودجه به پروژهای میرسد که فواید بهتری دارد نه پروژهای که فقط از سوی یک نماینده دربارهاش قول داده شده است.
طبق اعلام مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی از میان ۱۴۴ طرحی که مطابق قانون بودجه ۱۴۰۲ قرار بود در پایان آن سال تمام شوند، همچنان ۹۰طرح در لایحه بودجه ۱۴۰۳ پیشبینی شده که نشان از تعویق حداقل ۶۳درصد این طرحها دارد.
بر اساس همین اعلام میانگین عمر طرحهایی که توانستهاند در برنامه بودجه ۱۴۰۳ مطرح شوند ۱۷ سال است. با وجود این توضیحات شاید بتوان علت اینکه در این سالها به طرح قطار برقی تهران-مشهد تنها یکمیلیون تومان تخصیص داده شده، توجیه کرد.
حالا که قدرت چانهزنی و گفتمان، سازوکار اصلی کسب بودجه است، آیا درست است این پرسش مطرح شود که فقر زیرساختها در استان به عملکرد نمایندگانش برمیگردد؟ اینکه خراسان رضوی در مجموع کمتر از ۵۰ کیلومتر آزادراه دارد و سهم این استان در بودجه عمرانی ۵ درصد است، نشان از عملکرد ضعیف نمایندگان استان در این سالهاست؟ پاسخ به این پرسشها شاید دردی را دوا نکند؛ اما آسیبشناسی گذشته، چراغ راه و مسیر پیش رو است.
خبرنگار: طاهره فجر داودلی
طاهره فجرداودلی